ShareΗ ηχογενετική (sonogenetics) είναι μια νέα τεχνική που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τον έλεγχο των εγκεφαλικών κυττάρων αφού πρώτα έχει προηγηθεί κατάλληλη γενετική τροποποίηση του νευρικού συστήματός.
Η μέθοδος
Η ηχογενετική αποτελεί ένα βήμα πέρα από την οπτογενετική, την αντίστοιχη μέθοδο που εδώ και μία δεκαετία χρησιμοποιεί τους παλμούς του φωτός λέιζερ για να κάνει κάτι ανάλογο. Ερευνητές του Εργαστηρίου Μοριακής Νευροβιολογίας του Ινστιτούτου Βιολογικών Μελετών Salk της Καλιφόρνιας, με επικεφαλής τον καθηγητή Sreekanth Chalasani, χρησιμοποίησαν υπερήχους όπως αυτούς που χρησιμοποιούν τα διαγνωστικά μηχανήματα για να ενεργοποιήσουν με επιλεκτικό τρόπο κύτταρα του εγκεφάλου.
Τα πειράματα
Οι σκώληκες, όταν δέχονται τους υπέρηχους (που οι άνθρωποι δεν μπορούν να ακούσουν), αλλάζουν κατεύθυνση. Οι κινητικοί νευρώνες στον εγκέφαλο των σκωλήκων ενεργοποιούνται κατάλληλα, αφού το νευρικό τους σύστημα έχει προηγουμένως τροποποιηθεί, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται πλέον στα ερεθίσματα των υπερήχων.
Η οπτογενετική είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία πού όμως έχει τις δικές της δυσκολίες καθώς οι επιστήμονες συνήθως πρέπει να κάνουν νευροχειρουργική επέμβαση για να εισάγουν βαθιά στον εγκέφαλο μια οπτική ίνα που θα διοχετεύει το φως. Αντίθετα, στην περίπτωση της ηχογενετικής τέτοια επέμβαση δεν χρειάζεται, καθώς οι υπέρηχοι «τρυπώνουν» παντού με μη επεμβατικό τρόπο. Έχοντας εξασφαλίσει την τεχνολογία αυτή και δεδομένου ότι η γενετική τροποποίηση στους ανθρώπους προχωράει με αργά αλλά σταθερά βήματα, θα είναι δυνατόν στο μέλλον να χορηγούνται θεραπείες χωρίς την ανάγκη χειρουργίου.
Εκτός από τους νευρώνες, η μέθοδος αυτή θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε κύτταρα της καρδιάς, των μυών κ.α., όπως δήλωσε ο Chalasani, ο οποίος τόνισε ότι «το πραγματικό κατόρθωμα θα είναι να αποδείξουμε πως η τεχνική δουλεύει και στον εγκέφαλο των θηλαστικών». Ήδη προγραμματίζονται οι πρώτες δοκιμές σε ποντίκια. Το επίτευγμα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications».
